Historia Krakowa
|
czyli nasz subiektywny wybór wydarzeń w historii miasta
|
ok. 965 - pierwsza wzmianka o Krakowie. W relacji arabskiego kupca Ibrahima
(Ibrahim syn Jakuba), występująca w opisie jego podróży przez kraje słowiańskie.
AD 1000 - powstało biskupstwo krakowskie
AD 1038 - Kraków został stolicą kraju. Wydarzenie to jest powiązane z osobą
Kazimierza Odnowiciela.
1144-1165 - powstanie klasztoru Norbertanek na Zwierzyńcu, założonego przez Jaksę
Gryfitę
AD 1200 - pierwsza zanotowana wzmianka o trzęsieniu ziemi w Krakowie
AD 1241 - najazd Tatarów i zniszczenie Krakowa
5 VI 1257 - Bolesław V Wstydliwy, jego matka Grzymisława i żona Kunegunda, wydali we wsi Kopernia
koło Pińczowa przywilej lokacyjny dla Krakowa na prawie magdeburskim. W ramach tejże lokacji wytyczono regularny
układ szachownicowy miasta.
AD 1286 - Leszek Czarny udzielił Krakowowi pozwolenia na otoczenie miasta murami
obronnymi
AD 1300 - została wybudowana brama Floriańska
AD 1306 - Władysław Łokietek udzielił mieszczaństwu krakowskiemu przywilejów
handlowych i podatkowych, po raz pierwszy został wspominane prawo składu
AD 1333 - 24 kwietnia, w katedrze wawelskiej, koronowany na króla Polski został
Kazimierz III (Wielki). Na okres jego panowania, przypada początek wielkiego rozkwitu miasta
jako ważnego centrum handlowego, stolicy państwa oraz ośrodka kultury i nauki.
AD 1335 - 27 lutego, Kazimierz III nadał dokument lokacyjny dla nowego miasta -
Kazimierza, które położone było po drugiej stronie koryta Wisły płynącego wtedy w miejscu
dzisiejszej ulicy Dietla
AD 1340 - prawdopodobnie w tymże roku, Kazimierz III ufundował w nowo założonym
Kazimierzu, kościół Bożego Ciała
AD 1363 - rozpoczęta została budowa kościoła św. Katarzyny, dla zakonu augustianów
sprowadzonych w tym samym czasie z Pragi
AD 1364 - król Kazimierz III, dnia 12 maja wydał akt erekcyjny, zakładający
Akademię Krakowską
AD 1366 - król Kazimierz III, podniósł do godności miasta dotychczasową osadę
Kleparz
AD 1383 - ukończenie budowy wieży ratuszowej na Rynku.
AD 1438 - na wieży kościoła Mariackiego zawieszono nowy dzwon, nazywany później
"Półzygmuntem"
AD 1473 - pierwszy druk w Polsce, kalendarz ścienny drukowany w Krakowie
AD 1478 - wyższa wieża kościoła Mariackiego, dotąd kryta drzewem, otrzymała
gotycki, ołowiany hełm.
AD 1500 - między rokiem 1497 a 1500, u wylotu bramy Floriańskiej wybudowano
Barbakan
AD 1520 - Ludwisarz Jan Behem, wykonał dzwon, zwany "Zygmuntem", został on 9 lipca
uroczyście, w obecności króla zawieszony na dzwonnicy, która została podwyższona o jedno piętro.
AD 1533 - ukończenie kaplicy zygmuntowskiej, czołowego dzieła renesansowej
architektury sakralnej.
AD 1537 - W tym roku król Zygmunt I przeniósł nabożeństwa i kazania niemieckie z
kościoła Mariackiego do małego kościoła św. Barbary. Był to kolejny efekt postępującej polonizacji
mieszczaństwa.
AD 1555 - pożar Sukiennic. Budowlę odbudowano w latach 1556-1559, powstała wtedy
attyka według projektu Jana Marii Padovano.
AD 1556 - Na Kazimierzu Mojżesz Isserles zbudował synagogę nazwaną Remuh
AD 1592 - Niższa wieża kościoła Mariackiego otrzymała znajdujący się na niej do
dnia dzisiejszego hełm.
AD 1596 - Przybyły do Krakowa osiem lat wcześniej zakon jezuitów rozpoczął budowę
kościoła św. Piotra i św. Pawła.
AD 1603 - W drukarni Siebeneichera ukazał się pierwszy przewodnik po Krakowie
zatytułowany "Przewodnik, abo kościołów krakowskich i rzeczy w nich widzenia godnych krótkie
opisanie"
AD 1609 - Dnia 25 maja król Zygmunt III opuścił wraz z rodziną Wawel. Stolica kraju
została przeniesiona do Warszawy (bez formalnego aktu ;)
AD 1629 - Prawdopodobnie w tego roku snycerz Stefan wykonał najpiękniejsze krakowskie
stalle, umieszczone w kościele Bożego Ciała na Kazimierzu.
AD 1638 - W latach 1638-1644 według projektu Jana Trevano powstał barokowy kościół św. Marcina przy ulicy Grodzkiej.
AD 1670 - Rozpoczęła się budowa nowego kościoła Bernardynów (na miejscu gotyckiej
budowli spalonej w czasie najazdu Szwedów na nasz kraj), po upływie dziesięciu lat świątynia
była ukończona.
AD 1680 - 23 maja od uderzenia pioruna spłonęła wieża ratuszowa. W czasie odbudowy
trwającej w latach 1683-1686 Piotr Beber wykonał nowy hełm.
AD 1689 - Na miejscu zburzonego gotyckiego kościoła, powstała nowa, późnobarokowa
świątynia św. Anny. Budowa trwała do 1703.
AD 1690 - Na Zwierzyńcu wzniesiono drewniany kościółek św. Małgorzaty.
AD 1719-1723 - Trwała budowa kościoła Misjonarzy na Stradomiu według projektu Kacpra
Bażanki.
AD 1722 - Przed kościołem św. Piotra i św. Pawła ustawiono figury dwunastu apostołów
autorstwa Dawida Hella.
AD 1734-1742 - Na miejscu zburzonego gotyckiego kościoła na Skałce, została wzniesiona
dla Paulinów barokowa świątynia według projektu Antoniego Munzera.
AD 1750 - Według projektu Franciszka Placidiego zbudowano późnobarokową kruchtę
zachodnią kościoła Mariackiego. Obecne drzwi zostały wstawione do niej w 1929 roku, a ozdobione są
rzeźbionymi głowami apostołów i świętych polskich, które wykonał Karol Hukan.
AD 1786 - Kraków dwukrotnie nawiedzało trzęsienie ziemi (27.II i 3.XII), w czasie
drugiego uszkodzone zostało sklepienie kościoła św. Katarzyny.
AD 1804 - Przesądzony został los średniowiecznych fortyfikacji kiedy Kraków ogłoszono
miastem otwartym. Burzenie murów, baszt i bram odbyło się w latach 1807-1815.
AD 1811 - Po wyburzeniu kilku kamienic i kościoła św. Szczepana, powstał plac
Szczepański.
AD 1816 - Senat Wolnego Miasta Krakowa przekazał gminie ewangelickiej kościół św.
Marcina oraz budynki poklasztorne. Była to pierwsza świątynia ewangelicka od 1591r.
AD 1820 - Rozpoczęto sypanie kopca poświęconego pamięci Tadeusza Kościuszki.
AD 1841 - Zburzono podwójny mur łączący Barbakan z Bramą Floriańską, tzw. szyję.
AD 1844 - Senat podpisał umowę na budowę kolei, łączącej Kraków z Mysłowicami. Położony
został również kamień węgielny pod budowę dworca kolejowego.
AD 1850 - W Lipcu wybuchł wielki pożar Krakowa. W czasie jego trwania spłonęło: 160
domów, 4 kościoły, 2 klasztory.
AD 1852 - Powstała fabryka maszyn rolniczych Ludwika Zieleniewskiego, była to pierwsza
nowoczesna fabryka w Krakowie.
AD 1856 - po zakończeniu prac fortyfikacyjnych oraz zbudowaniu m.in. wału wzdłuż
dzisiejszych Alei Trzech Wieszczów, Kraków ogłoszono Twierdzą.
AD 1883 - W Krakowie po raz pierwszy zastosowano oświetlenie elektryczne.
Żródło:
- Francic M., 1964 i 1998, Kalendarz dziejów Krakowa, Wydawnictwo Literackie Kraków
- Dobrowolski T., 1959, Sztuka Krakowa, Wydawnictwo Literackie Kraków
|
|
|
|